Γράφει ο Νικόλαος Τσιαμούρας
Βρισκόμαστε στη δυτική πλαγιά των Πιερίων, στα Όρη των Μουσών. Τα Πιέρια, μαζί με τον Τίταρο, αποτελούν τη βόρεια συνέχεια του Ολύμπου. Ψηλότερη κορυφή το Φλάμπουρο, στα 2.190 μ.
Αφουγκράζεσαι τους ήχους της φύσης. Πάνω στο μονοπάτι ακούς μύθους και ιστορίες. Ορειβατούμε τώρα σε απέραντο δάσος οξιάς.
Περάσαμε τον ποταμό Αλιάκμονα – ιερό θεό των Μακεδόνων. Το όνομα προέρχεται από το άλας (θάλασσα) και το άκμων (αμόνι). Ο Αλιάκμονας, ποτάμιος θεός, γεννήθηκε από τον Ωκεανό και την Τηθύ, κόρη του Ουρανού και της Γης.
Ο δρόμος μάς οδηγεί στη Σφηκιά, παλιά «Βόσοβα». Προσπερνάμε το Πολυδένδρι, που μέχρι το 1926 λεγόταν «Κόκοβα», το Δάσκιο (παλιότερα «Ντράτσικο») και τα Ριζώματα (παλιότερα «Μπόστιανη»).
Χωριά ξεχασμένα, μα οι κάτοικοι που παραμένουν εκεί τα κρατούν ζωντανά και αντιστέκονται στον μαρασμό του τόπου τους.
Ζεστές κουβέντες βγαλμένες από την καρδιά και τη ζωή. Τα σπίτια τους πάντα ανοιχτά, γεμάτα αισθήματα και φιλοξενία — με τσίπουρο, κρασί και σπιτικούς μεζέδες.
Πλούσια βλάστηση μάς υποδέχεται χαμηλά στις πλαγιές: πουρνάρια, γαύροι, σφένδαμοι, κουμαριές, κρανιές.
Λίγο ψηλότερα, φλαμουριές, αγριοκερασιές, φτελιές, γκορτσιές, αγριομηλιές, φουντουκιές. Στη ζώνη των δασών δεσπόζουν οι οξιές και τα έλατα.
Με την απαράμιλλη ομορφιά του Ολύμπου να δεσπόζει με την πανύψηλη θωριά του, ξεπροβάλλει σαν από παραμύθι το Ελατοχώρι (παλιά «Σκουτέρνα»).
Στο παλιό Ελατοχώρι δεσπόζει η εκκλησία του Αγίου Νικολάου (1779), με τις υπέροχες τοιχογραφίες και το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 18ου αιώνα — το μόνο οίκημα που σώθηκε όταν όλο το χωριό κάηκε από τους Γερμανούς στις 27 Ιανουαρίου 1944.
Βρισκόμαστε στα Πιέρια Όρη.

Στην ελληνική μυθολογία, οι Πιερίδες Νύμφες ήταν οι εννέα θυγατέρες του Πιέρου και της Ευίππης και κατοικούσαν στην Πιερία.
Σύμφωνα με τον Νίκανδρο, τα ονόματά τους ήταν: Κολυμβάς, Ίυγξ, Κεγχρίς, Κίσσα, Χλωρίς, Ακαλανθίς, Νήσσα, Πιπώ και Δρακωντίς.
Σε διαγωνισμό τραγουδιού με τις Μούσες του Ελικώνα, οι Πιερίδες έχασαν, και οι νικήτριες Μούσες, για να τις τιμωρήσουν, τις μεταμόρφωσαν σε κίσσες.
Κατεβαίνουμε — διαδρομή πανέμορφη, φύση αδάμαστη, ευλογημένη, αγέρωχη. Ελατοχώρι – Ρητίνη – Βρία – Κάτω Μηλιά – Μεσαία Μηλιά – Άνω Μηλιά.
Συναντάμε το πρώτο μεγάλο χωριό, τη Ρητίνη.
Χτισμένη αμφιθεατρικά, σε υψόμετρο 550 μ., στους ανατολικούς πρόποδες των Πιερίων, με καταπληκτική θέα προς την πεδιάδα της Κατερίνης.
Το όνομα προέρχεται από τον μεγάλο αριθμό ρητινωδών πεύκων που υπήρχαν στην περιοχή, πριν αντικατασταθούν με καρποφόρα δέντρα.
Μέχρι το 1929, που έγινε η πρώτη επίσημη απαλλοτρίωση, το χωριό ήταν τσιφλίκι Τούρκου μπέη που κατοικούσε στη Βέροια.
Το παλιό Δημοτικό Σχολείο της Ρητίνης φέρει κτητορική επιγραφή έτους 1872. Σήμερα λειτουργεί ως Πολιτιστικό Κέντρο του χωριού.
Κατεβαίνοντας προς τον κάμπο της Πιερίας, συναντάμε το χωριό Βρία. Το όνομά του οφείλεται στα βρύα, τα γνωστά φυτά.
Μέχρι το 1926 ονομαζόταν Βρυάζα. Η παλιά Βρία χτίστηκε το 1910 στις πλαγιές των Πιερίων.
Φθάνουμε στην Κάτω Μηλιά…
Περάσαμε τη Μεσαία Μηλιά και συνεχίζουμε για την Άνω Μηλιά. Ο δρόμος ανηφορικός. Πήραμε πορεία για το καταφύγιο του Σ.Ε.Ο. Κατερίνης, που «μετρά» περισσότερα από 85 χρόνια ζωής.
Η Άνω Μηλιά μάς καλωσορίζει με την εκκλησία της Αγίας Παρασκευής — τη μόνη που σώθηκε από την καταστροφική μανία των Γερμανών, παραμονές Χριστουγέννων του 1943.
Το χωριό πρωτοκατοικήθηκε τον 17ο αιώνα. Από εδώ πέρασε ο Κοσμάς ο Αιτωλός (1763 μ.Χ.) και μίλησε στους κατοίκους για την Ορθοδοξία, τη σκλαβιά του Γένους και την Ανάστασή του.
Σώζεται ακόμη και σήμερα ο σιδερένιος σταυρός που χάραξε σε ανάμνηση της επίσκεψής του. Μετά τη Μάχη της Μηλιάς, στις 12 Απριλίου 1822, το χωριό καταστράφηκε από τους Τούρκους.
Κοντά βρίσκονται και τα ερείπια του πύργου της θρυλικής οικογένειας των Λαζαίων, που επέλεξαν την Άνω Μηλιά ως κέντρο των αγώνων τους.
Οι Λαζαίοι έδρασαν στην ευρύτερη περιοχή του Ολύμπου αλλά και στη θάλασσα πριν την Επανάσταση του 1821.
Περισσότερα από 400 μέλη της οικογένειας θυσιάστηκαν στον αγώνα της λευτεριάς.
Φθάσαμε στο καταφύγιο — εμείς, τέσσερις ορειβάτες από τη Βέροια. Ένας εξώστης στους πρόποδες του βουνού, σε υψόμετρο 1.022 μ.
Ανήκει στον Ορειβατικό Σύλλογο Κατερίνης. Με πανοραμική θέα προς τον Θερμαϊκό Κόλπο και την πεδιάδα της Κατερίνης. Η ανάβαση και η πορεία στο βουνό αρχίζουν.
Στην αρχή, η ανάβαση είναι απότομη για περίπου μισή ώρα· η δροσιά του δάσους έντονη. Μας υποδέχεται ένας ορεινός όγκος πνιγμένος στο πράσινο. Φυλλοβόλα δάση οξιάς, δρυς, καστανιές και πεύκα απαλύνουν την ψυχή.
Πλατάνια, σφενδάμια και λυγαριές σχηματίζουν μοναδικά τοπία στις όχθες των ρεμάτων. Ακολουθούμε το μονοπάτι μέσα σε πυκνό δάσος οξιάς — ανηφορικό, ανάσες βαριές, βήματα σταθερά.
Το μονοπάτι ευδιάκριτο, καθαρό, σημαδεμένο. Ανεβαίνοντας ψηλότερα, το δάσος δροσιστικό. Οι αχτίδες του ήλιου ζωγραφίζουν τις πλαγιές, ανάσες καθαρού οξυγόνου παντού.
Το δάσος μοιάζει να κοιμάται, να σιωπά, καθώς σκεπάζεται από τις θεόρατες οξιές· η πρωινή δροσιά προκαλεί ένα αίσθημα φρεσκάδας.
Πλούσια η άγρια ζωή.
Παλιότερα υπήρχαν ζαρκάδια, ελάφια, λαγοί, αγριόχοιροι, ακόμη και αρκούδες, λύκοι, τσακάλια. Σήμερα η αρκούδα έχει εξαφανιστεί· σπανίζουν οι λύκοι και τα τσακάλια, όπως και ο λαγός και το ζαρκάδι, ενώ το ελάφι έχει χαθεί.
Παρέμειναν η αλεπού, ο σκίουρος, το κουνάβι, το αγριογούρουνο, μικρά αρπακτικά πουλιά, πέρδικες και ορτύκια.
Ακολουθούμε το μονοπάτι, συνεχώς κερδίζουμε ύψος.
Χαμηλά, χλόη με αγριολούλουδα και αγριοφραουλιές που το καλοκαίρι αρωματίζουν τον ουρανίσκο με την παραμυθένια τους γεύση.
Μετά από πορεία μιας ώρας σε παραμυθένιο δάσος, συνεχίζουμε προς την κορυφή. Νυχτοπερπατήματα άγριας ζωής διαγράφονται στο μονοπάτι.
Εμείς, απτόητοι, ορειβατούμε…
Συνεχίζουμε πάνω στη ράχη, ακολουθούμε το χείλος της πλαγιάς, στην κόψη του βουνού. Φθάνουμε σε ξέφωτο — μπροστά μας ξεπροβάλλει λαμπερός και στεφανωμένος από χαμηλά σύννεφα ο μυθικός Όλυμπος.
Χίλιες λέξεις δεν αρκούν για να περιγράψουν την εικόνα που αντικρίζουν τα μάτια μας. Λίγο χαμηλότερα ο Τίταρος και ο κάμπος της Ελασσόνας.
Η κορυφογραμμή που ακολουθούμε χάνεται μέσα σε πυκνό σύννεφο· το φως του ήλιου φέγγει σταδιακά και κάνει τους ίσκιους μας τεράστιους.
Μετά από μέτρια ανάβαση φθάνουμε στην κορυφή. Από εδώ ψηλά θαυμάζουμε τις ακτές της Πιερίας, τις κορυφογραμμές του Αγιορείτικου Άθωνα και του Κίσαβου.
Επιστροφή…
Άλλη μια μέρα γεμάτη ορειβασία τελειώνει με επιτυχία.