Παραμονή γιορτής, Καθαρής Δευτέρας, τέλη του Φεβρουαρίου του 1990. Έγιναν τόσα πολλά εκείνο το ηλιόλουστο μεσημέρι στο Στάδιο “Καραϊσκάκης” που θα μπορούσαν να γεμίσουν βιβλίο, να γίνουν σενάριο για ταινία.
Τόσα πράγματα δεν έχουν ξαναγίνει ταυτόχρονα, όχι μόνο σε ντέρμπι Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού, αλλά ούτε και σε άλλο παιχνίδι στην υφήλιο.
Ποτέ άλλοτε τέτοιο ντέρμπι
Ποτέ άλλοτε ένα ματς δεν παίχτηκε κανονικά σε τρία ημίχρονα, ποτέ άλλοτε ένα ματς δεν διακόπηκε τέσσερις φορές, όχι εξαιτίας επεισοδίων μεταξύ ποδοσφαιριστών ή οπαδών, αλλά επειδή η μία περιοχή (εν προκειμένω του Αντώνη Νικοπολίδη) βομβαρδιζόταν διαρκώς από πέτρες, μπουκάλια, κομμάτια τσιμέντου, φρούτα, λαχανικά και άλλα αντικείμενα, μέχρι που ο τερματοφύλακας τραυματίσθηκε σοβαρά στον ώμο και αποχώρησε. Ποτέ άλλοτε ένα ματς δεν θεωρήθηκε απ’ όλο το γήπεδο “στημένο”, με 35 χιλιάδες θεατές να είναι τόσο βέβαιοι σε βαθμό να ανταλλάσσουν συνθήματα σε κλίμα απόλυτης σύμπλευσης.
Ποτέ άλλοτε οπαδοί δεν αποδοκίμαζαν αντί να πανηγυρίζουν κάθε φορά που η μπάλα κατέληγε στα δίχτυα, ποτέ άλλοτε οπαδοί του Ολυμπιακού δεν χειροκρότησαν τόσο ένθερμα γκολ του Παναθηναϊκού εις βάρος του Ολυμπιακού, επειδή διαπίστωσαν ότι κάποιοι (όχι όλοι) από τους αντιπάλους τους ήταν έντιμοι και δεν κορόιδευαν. Είναι ανήκουστο, δεν είχε ξαναγίνει και δεν πρόκειται να ξαναγίνει.
Το σωτήριο γκολ του Σαμαρά
Στο τέλος όλοι έφυγαν από το γήπεδο μπερδεμένοι, δεν ήθελαν καν να τσακωθούν, να φωνάξουν ή να (ξανα)πετάξουν αντικείμενα, να βρίσουν, να αναζητήσουν ενόχους. Άπαντες για ώρες ολόκληρες προσπαθούσαν να ξεκαθαρίσουν στο μυαλό τους τι ακριβώς έγινε ή μάλλον τι ακριβώς πήγε να γίνει και δεν έγινε. Διότι εκείνο το ντέρμπι έπρεπε να το ζήσεις, η τηλεόραση και τα βίντεο αδυνατούν να περάσουν την πραγματική εικόνα, που μόνο οι παρευρισκόμενοι είναι σε θέση να μεταφέρουν, όπως την έζησαν λεπτό προς λεπτό, στιγμή προς στιγμή.
Το ρολόι στον παλιό πίνακα του Καραϊσκάκη έδειχνε 17.21 όταν σαν από μηχανής Θεός, ο Γιάννης Σαμαράς με διαδοχικές τρίπλες ξέφευγε από τους αμυντικούς του Ολυμπιακού και προλαβαίνοντας την έξοδο του Ηλία Ταληκριάδη έγραφε το τελικό 4-3 στο ντέρμπι. Ένα ντέρμπι που λίγο έλειψε να τιναχτεί κυριολεκτικά στον αέρα και να γκρεμίσει ότι είχε απομείνει όρθιο στο ελληνικό ποδόσφαιρο, σε μια εποχή η κοινωνία έβραζε με τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις από την υπόθεση Κοσκωτά. Δεν είχε σημασία ποιος θα πετύχαινε εκείνη τη στιγμή το νικητήριο γκολ, αρκούσε που μπήκε, από οποιαδήποτε πλευρά, διαφορετικά θα κινδύνευε σοβαρά ολόκληρο το οικοδόμημα. Εν χορώ όλοι οι παρευρισκόμενοι θεατές, Ολυμπιακοί και Παναθηναϊκοί κραύγαζαν ότι “είναι στημένο – οεο είναι στημένο” και απειλούσαν με αντίποινα.
Άλλωστε ήδη το γήπεδο είχε μετατραπεί σε αρένα από τις συνεχείς διακοπές και τα επεισόδια μέσα στον αγωνιστικό χώρο, ενώ η διακύμανση στο σκορ έδινε την εντύπωση στον κόσμο ότι κάτι δεν πήγαινε καλά σ’ αυτό το ντέρμπι: μόλις προηγείτο ο Παναθηναϊκός ισοφάριζε ο Ολυμπιακός. Με χαρακτηριστική άνεση, με κραυγαλέες “αβλεψίες” από την πλειονότητα των ποδοσφαιριστών. Φτάσαμε στο σημείο να χειροκροτηθεί το τρίτο γκολ του ΠΑΟ, εκείνο του Κώστα Αντωνίου από τους οπαδούς του Ολυμπιακού, καταλήξαμε να ρωτάει η Θ7 “είναι στημένο;” και να απαντάει η Θ13 “ναι!”, αφού δεν υπήρχε περίπτωση το θέαμα που εκτυλισσόταν μπροστά στα έκπληκτα μάτια να μην ήταν προσυμφωνημένο, προδιαγεγραμμένο.
Χωρίς Αναστό-Μητρό
Τελικά, με το γκολ τον Σαμαρά νίκησε ο Παναθηναϊκός, που ήταν ούτως ή άλλως καλύτερος, είχε τρία δοκάρια, ήταν δεδομένα ανώτερος από τη στιγμή που ο ανεκδιήγητος πεθερός του Λάγιος Ντέταρι, Ίμρε Κόμορα (τον οποίο είχε χρίσει εν μία νυκτί προπονητή ο Σαλιαρέλης για να αποφύγει τη γκρίνια του Μαγυάρου που ήταν απλήρωτος) παρέταξε έναν Ολυμπιακό χωρίς κυνηγούς, χωρίς έστω έναν επιθετικό πλην του Ντέταρι που αγωνιζόταν ως δεκάρι στην ενδεκάδα. Τύποις επιθετικός αγωνίστηκε ο Μηνάς Χαντζίδης που έβγαινε σαν κρυφός, μιλάμε όμως για τραβηγμένη από τα μαλλιά ερμηνεία, μια προσπάθεια να δικαιολογηθούν τα αδικαιολόγητα. Μάταια προσπαθούσε με τις γνωστές πλαγιοκοπήσεις του να βρει κάποιον επιθετικό ο Νίκος Τσιαντάκης, ο Ολυμπιακός έπαιξε με έξι χαφ, τη στιγμή που ο Μπόνεφ είχε παρατάξει τον Παναθηναϊκό με τρεις καθαρόαιμους κυνηγούς: Σαραβάκο, Βαζέχα και Σαμαρά.
Μητρόπουλος και Αναστόπουλος ήταν στον πάγκο, στα μαχαίρια με τον Αργύρη Σαλιαρέλη, οι διόσκουροι είχαν πάρει την κατάσταση στα χέρια τους στα αποδυτήρια και προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να απαλλάξουν τον Ολυμπιακό από το “ρουμπίνια”. Η μουρμούρα είχε ξεκινήσει από πολύ νωρίς, από την ώρα που ακούστηκαν από τα μεγάφωνα οι ενδεκάδες, αλλά το πρώτο ημίχρονο κύλησε (σχεδόν) σε λογικά πλαίσια και οι ομάδες πηγαν στα αποδυτήρια με το ισόπαλο 0-0.
Το γκολ που ξεκίνησε το κακό
Το κακό ξεκίνησε με το καθαρό δεύτερο γκολ του Παναθηναϊκού, στο 61′, το οποίο δικαιολογημένα αμφισβητήθηκε αφού επρόκειτο για πάρα πολύ δύσκολη φάση. Ο Μαραγκός σούταρε, η μπάλα χτύπησε στο οριζόντιο δοκάρι και κατόπιν έσκασε 10-15 εκατοστά μέσα από τη γραμμή της εστίας του Ταληκριάδη, προτού εξοστρακιστεί έξω από την εστία, στη μικρή περιοχή.
Το παιχνίδι προς στιγμήν συνεχίστηκε κανονικά, ώσπου ο επόπτης Καμινάρης συνειδητοποιώντας με καθυστέρηση τι είχε γίνει, έφυγε προς τη σέντρα. Ο διαιτητής Μάκης Γερμανάκος σάστισε, κοίταξε δεξιά και αριστερά, προσπαθούσε να αντιληφθεί τι συνέβη. Δεν υπήρχε εκείνα τα χρόνια η “ενδοσυνεννόηση” διαιτητή και βοηθού, το γήπεδο είχε πολλή φασαρία για να γίνει αντιληπτό το οτιδήποτε.
Ο Γερμανάκος διακόπτει, πηγαίνει προς το μέρος του επόπτη και ξεκινά μια διαβούλευση οκτώ (!) λεπτών. Οι παίκτες συγκεντρωμένοι γύρω από διαιτητή και επόπτη, ο Καμινάρης λέει στο Γερμανάκο ότι η μπάλα έχει περάσει τη γραμμή, ο Γερμανάκος διστάζει αλλά τελικά δείχνει σέντρα. Με το που δείχνει σέντρα ο Θοδωρής Παχατουρίδης παίρνει φόρα και σωριάζει κάτω τον επόπτη, ο Γερμανάκος κάνει ότι δεν το είδε, το ματς όμως έχει ήδη τιναχτεί στον αέρα.
Ο Νικοπολίδης στο έδαφος
Ακολούθησαν νέες διαμαρτυρίες, ρίψη αντικειμένων, απίστευτη χάβρα, που είχαν ως αποτέλεσμα να διακοπεί άλλες δύο φορές το παιχνίδι, πριν φτάσουμε στο 81’ (67ο λεπτό με το χρονόμετρο του Γερμανάκου) που ο διαιτητής αποφάσισε να το διακόψει και να αποσυρθεί στα αποδυτήρια. Ήταν η στιγμή της αλλαγής Κόλεφ – Γεωργακόπουλου και ενόσω γινόταν η διαδικασία, ένα από τα εκατοντάδες αντικείμενα που εκσφενδόνιζαν οι οπαδοί του Ολυμπιακού χτύπησε τον 19χρονο Αντώνη Νικοπολίδη πρώτα στον ώμο και κατόπιν στο πίσω μέρος του κεφαλιού.
Ο Νικοπολίδης αντικαταστάθηκε, τη θέση τού πήρε ο Αμπαδιωτάκης, αλλά το παιχνίδι ήταν αδύνατο να συνεχιστεί με την κρατούσα κατάσταση στο γήπεδο. Πέρασαν δεκαπέντε λεπτά προτού επανεμφανιστεί ο Γερμανάκος, έχοντας την εντολή το παιχνίδι να λήξει όπως όπως για να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Με τις αλλεπάλληλες διακοπές ήταν φύσει αδύνατον να παιχτεί ποδόσφαιρο, οι ποδοσφαιριστές είχαν “κρυώσει”, ο εκνευρισμός είχε χτυπήσει κόκκινα, ρυθμός ήταν αδύνατον να υπάρξει. Δύο λεπτά αφού ξανάρχισε το παιχνίδι, ο Ολυμπιακός ισοφάρισε με τον Τσαλουχίδη (υποτιθέμενο 69ο λεπτό) και κατόπιν χάνονται εκατέρωθεν εντυπωσιακές ευκαιρίες (διπλή ευκαιρία στο 71′ με Δρακόπουλο και Ντέταρι, στο επόμενο λεπτό μοναδική ευκαιρία του Σαραβάκου). Το ματς είναι ροντέο, όποιος θέλει παίρνει τη μπάλα ανενόχλητος και φτάνει στην αντίπαλη περιοχή, είναι ότι πλησιέστερο σε ματς “αλάνας” έχουν δει τα μάτια μας. Ματς τρόπος του λέγειν, διότι μόλις οι ποδοσφαιριστές άλλαζαν δυο-τρεις φορές τη μπάλα, οι οπαδοί τον Ολυμπιακού κυρίως από την πλευρά της 7, πετούσαν ότι έβρισκαν πρόχειρο.
Ξύλο στον επόπτη
Η σκέψη πού ήρθε προς στιγμήν στο νου των αρμοδίων, να επέμβουν οι άνδρες των ΜΕΑ (τα τότε ΜΑΤ) για να εξομαλύνουν την κατάσταση, εγκαταλείφθηκε πολύ γρήγορα. Ο φουκαράς ο Γερμανάκος δεν ήξερε τι να κάνει αφού αν διέκοπτε οριστικά το παιχνίδι εις βάρος του Ολυμπιακού, κανείς δεν ήξερε τι θα επακολουθούσε ή μάλλον όλοι φαντάζονταν και κάτι τέτοιο έπρεπε να αποφευχθεί πάση θυσία. Κράτησε την ψυχραιμία του μέχρι το 75′ όταν (ξανα)διέκοψε αφού οι οπαδοί πλέον σημάδευαν τον Καμινάρη.
Η εικόνα που ακολούθησε ήταν σουρεαλιστική: ο Καμινάρης είχε πάει να προστατευθεί στον πάγκο του Παναθηναϊκού, γύρω του ένα σωρό κόσμος, ο Τσαχειλίδης να τον προπηλακίζει, ο Σαλιαρέλης να βολτάρει και να προσπαθεί να βγει από πάνω. Ο Γερμανάκος δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς: μάζεψε τους επόπτες και έφυγε προς τα αποδυτήρια διακόπτοντας πάλι το ματς ώσπου να ηρεμήσουν όσο γινόταν τα πνεύματα, τη στιγμή όμως που το διαιτητικό τρίο έφθανε στην καταπακτή, ένας γνωστός οπαδός του Ολυμπιακού έτρεξε από πίσω, έριξε μια γροθιά στον Καμινάρη ξαπλώνοντάς τον κάτω και αποχώρησε ανενόχλητος, εν μέσω αποθέωσης.
Νέα διακοπή, ο Σαλιαρέλης δίνει εντολή να παίξουν “λαμπάντα” (τεράστια επιτυχία της εποχής) στα μεγάφωνα για να ηρεμήσουν τα πνεύματα, οι παίκτες είχαν καθίσει οκλαδόν στο κέντρο του γηπέδου και απορημένοι κοιτούσαν λογής παρατρεχάμενους να βρίσκονται σε παροξυσμό. Περνούν ακόμα 12 λεπτά, ο Γερμανάκος μετά από ασφυκτικές πιέσεις ξαναβγαίνει στο ταρτάν, νέο πανδαιμόνιο. Το χρονόμετρο στο Στάδιο δείχνει 96ο λεπτό, κανονικά το ματς θα έπρεπε να έχει λήξει, έχει όμως σχεδόν ένα ημίωρο ακόμη. Ο Γερμανάκος καλεί τους παίκτες στο κέντρο, γίνεται μια μίνι σύσκεψη και το παιχνίδι ξαναρχίζει. Ο Ολυμπιακός ισοφαρίζει σχεδόν αμέσως 2-2 με το πλασέ του Τσαλουχίδη που ήταν προφανές ότι μπορούσε να αποκρούσει ο Αμπαδιωτάκης.
“Είναι στημένο”
Αμέσως η εξέδρα οσμίστηκε ότι κάτι δεν πάει καλά, κάτι τρέχει. Όλων ο νους πήγε σε ένα προσυμφωνημένο ισόπαλο αποτέλεσμα, που θα απέτρεπε επέκταση και αναζωπύρωση των επεισοδίων. Μόλις λοιπόν ο Δημήτρης Σαραβάκος παντελώς μόνος ένα βήμα από την εστία του Ταληκριάδη, αντιδρώντας περισσότερο σαν αμυντικός, έστειλε με κεφαλιά την μπάλα χαρακτηριστικά άουτ, ξεκίνησε το γλέντι στην εξέδρα: “Είναι στημένο – οεο είναι στημένο, Πουλημένοι – πουλημένοι, εδώ θα γίνει ο τάφος σας”. Οι παίκτες αντιλαμβάνονται την επικινδυνότητα της κατάστασης, ο Παναθηναϊκός ξαναπαίρνει τα ηνία του αγώνα και γρήγορα ξαναπροηγείται με 2-3 με την κεφαλιά του Κώστα Αντωνίου. Τα πνεύματα φαινομενικά ηρεμούν, ώσπου γίνεται ένα ακόμη απίθανο.
Ο Ολυμπιακός επιτίθεται κατά μέτωπο με τον ανενόχλητο Στράτο Αποστολάκη να επελαύνει και να σουτάρει σχετικά προβλέψιμα έξω από την περιοχή. Η μπάλα είναι βέβαιο ότι θα καταλήξει στην αγκαλιά του Αμπαδιωτάκη, βρίσκει όμως σε ένα από τα πολλά μπουκάλια που έχουν πέσει στον αγωνιστικό χώρο, γκελάρει και ξεγελάει τον Αμπαδιωτάκη. 3-3, πάλι απ’ την αρχή, ξανά στο ίδιο έργο θεατές αφού από το γήπεδο δεν ήταν ευδιάκριτο το μπουκάλι και ο κόσμος θεώρησε ότι ο Αμπαδιωτάκης το έφαγε επίτηδες. Ήταν θεωρητικά το 88ο λεπτό του αγώνα, ο χρόνος ήταν ελάχιστος για την οποιαδήποτε αντίδραση από πλευράς Παναθηναϊκού. Έχουν ήδη ξεκινήσει τα “ου” και οι αποδοκιμασίες, οι κερκίδες των φανατικών σε απόλυτη συμφωνία συνεννοούνται με συνθήματα για το…ξύλο που πρόκειται από κοινού να ρίξουν στους παίκτες.
Σουρεαλισμός στο φινάλε
Κανείς δεν φανταζόταν και πάλι τι μπορούσε να επακολουθήσει, κανείς δεν πίστευε στα μάτια του όταν είδε το Γιάννη Σαμαρά στο 89’ να παίρνει τη μπάλα, να περνάει μπροστά από τον Πάρι Γεωργακόπουλο, να αφήνει πίσω του Αλεξίου, Παχατουρίδη, Καραταΐδη και να πλασάρει γράφοντας το 3-4. Ο Σαμαράς χειροκροτήθηκε και από την 7, γκολ φώναξαν και οι κεντρικές θύρες που ήταν γεμάτες με κόσμο των ερυθρολεύκων!
Όλοι οι υπόλοιποι αποσβολωμένοι δεν μπορούσαν να συνειδητοποιήσουν τι και πώς έγινε, οι παίκτες του Παναθηναϊκού πανηγύριζαν στη σέντρα, οι ομόλογοί τους του Ολυμπιακού γύρω τους, να μην μπορούν να αρθρώσουν λέξη. Ο Γερμανάκος σφυρίζει άρον άρον τη λήξη, ανακούφιση και τότε ακολουθεί το κερασάκι: τα πέταλα ξεκινούν ρυθμικά να εναλλάσσουν το “είστε”, το “είναι” και το “είμαστε” μαλ@κες! Πραγματικά ήταν ο πιο πετυχημένος επίλογος που μπορούσε να δοθεί στο παιχνίδι.
Σφαλιάρες Σαλιαρέλη στον Ζάππα
Κι αν πιστεύει κανείς ότι αυτά τα γεγονότα ήταν η κορωνίδα εκείνου του ντέρμπι, δεν έχει παρά να εντρυφήσει στο aftergame, ίσως το κορυφαίο aftergame ντέρμπι Ολυμπιακού-Παναθηναϊκού που υπήρξε ποτέ. Λίγοι είχαν αντιληφθεί τι έγινε, αλλά κατά τη διάρκεια της (μεγάλης) διακοπής, ο Αργύρης Σαλιαρέλης είχε επιτεθεί στον κάμερα-μαν της ΕΡΤ Σωκράτη Ζάππα που βιντεοσκοπούσε τις σκηνές των επεισοδίων και την επίθεση του οπαδού του Ολυμπιακού στον επόπτη Καμινάρη. “Την ώρα που έκανα τη δουλειά μου, αντιλήφθηκα έναν κυριο να με πλησιάζει και να ωρύεται: ‘Αλήτες, έξω, θα σας γαμ…ω’. Στη συνέχεια, ο ίδιος αυτός κύριος, εντελώς απρόκλητα και χωρίς να του πω απολύτως τίποτα, με χτύπησε με δύναμη στο πρόσωπο. Μόλις σήκωσα τα μάτια, είδα ότι ήταν ο ίδιος ο Σαλιαρέλης. Δεν μπορουσα να το πιστέψω, είκοσι δύο χρόνια σε αυτή τη δουλειά δεν είχα καν διανοηθεί ότι θα έφτανε σε αυτη την κατάντια ένας πρόεδρος σωματείου”. Αυτά είπε ο Ζάππας μετά το ματς στην εφημερίδα “Απογευματινή” και το νεαρό τότε Νίκο Παπαδογιάννη.
Ο εικονολήπτης της ΕΡΤ μεταφέρθηκε αμέσως μετά την επίθεση του Σαλιαρέλη και ενός ακόμη ανθρώπου, σωματοφύλακα του προέδρου του Ολυμπιακού, στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο και κατόπιν στο Ιπποκράτειο, όπου υποβλήθηκε σε ακτινογραφίες, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν ο τραυματισμός του ήταν σοβαρός. Οι γιατροί συνέστησαν ακινησία και ο Ζάππας είχε υποστεί ελαφρά διάσειση και μερική κάκωση της κάτω σιαγώνας. Υποβλήθηκαν μηνύσεις, ο Σαλιαρέλης υποστήριξε τη δική του εκδοχή των γεγονότων: “Ρε άνθρωπε, αφού βλέπεις τι γίνεται, γιατί δεν φεύγεις;” – “Ποιος είσαι εσύ ρε, που θα μου πεις να φύγω;” – “Αλήτη, φύγε γρήγορα από δω, δεν ακούς που βρίζουν τη μάνα μου στην εξέδρα;” – “Δεν έχουν άδικο. Γ..ω το σπίτι σου!”.
Εκεί ακολούθησε το χαστούκι του Σαλιαρέλη στο Ζάππα, με τον Πρόεδρο του Ολυμπιακού να συνεχίζει: “Καθόμουν μαζί με την Εισαyγελέα μέσα στον αγωνιστικό χώρο και οι αστυνομικοί μου ζήτησαν να επέμβω για να σταματήσουν οι χούλιγκανς να πετάνε πέτρες, τούβλα κι όλα αυτά. Ήταν ακριβώς το σημείο που χτύπησε ο τερματοφύλακας του Παναθηναϊκού. Όταν μπήκα στον αγωνιστικό χώρο για να ηρεμήσω τα πνεύματα, ακολούθησε ο διάλογος που προανέφερα και εδώ θέλω να θέσω ένα ερώτημα: αφού η τηλεόραση προβάλλει τόσο πολύ το γεγονός, γιατί δεν προβάλλει και τη συνομιλία με τον κύριο αυτόν για να ακούσει ο κόσμος τι ειπώθηκε;”.
Ο Σαλιαρέλης ήταν χείμαρρος: “Χρησιμοποιούν γκεμπελίστικες μεθόδους για να με κατηγορήσουν, προσπαθούν να με εξοντώσουν με κάθε τρόπο και τώρα έρχεται ο κύριος αυτός να τους εξυπηρετήσει. Μάλιστα, είχαμε συζήτηση και με την κυρία Εισαγγελέα που ήταν κοντά και η κυρία γύρισε και του είπε μετά το επεισόδιο: «Άντε φύγε από δω…», ενώ οι αστυνομικοί που ήταν κοντά, τον ρωτούσαν τι γύρευε μέσα στον αγωνιστικό χώρο. Ποιός του είπε να μπει μέσα στο γήπεδο να τραβάει με την κάμερα; Υπήρχε μία συμφωνία ανάμεσα σε μένα και το Βαρδινογιάννη να αφήνουμε να μπαίνουν τα κανάλια για το τρίλεπτο που έχουμε συμφωνήσει, με την προϋπόθεση να μη δίνουν οι κάμερες έκταση στα μικροεπεισόδια. Εγώ δεν τον ξέρω καν αυτόν που χτύπησε τον καμεραμάν μετά από μένα. Όσο για την ανακοίνωση της ΕΡΤ, που λέει ότι είναι τάχα άνθρωπος του περιβάλλοντός μου και μπράβος μου, έχω να πω οτι είναι παλιανθρωπιά. Εγώ μιλάω στους δημοσιογράφους στον πληθυντικό, φανταστείτε για να φτάσω στο σημείο να χτυπήσω τον κάμερα-μαν σε ποια κατάσταση ήμουν και πόσο προκλήθηκα”.
Λίγα μέτρα πιο πέρα από τον Ανάργυρο, το πρόσωπο του αγώνα, ο Αντώνης Νικοπολίδης σοκαρισμένος προσπαθούσε να εξηγήσει τι έζησε: “Ήταν ένας πόλεμος! Έζησα έναν πόλεμο. Έφευγαν γύρω μου μάρμαρα, πέτρες μπουκάλια, σίδερα, ότι μπορεί να φανταστεί κανείς. Ένα μάρμαρο με χτύπησε στον αυχένα κι ένιωσα να χάνομαι. Έπεσα κάτω, δεν μπορούσα να συνεχίσω. Στα αποδυτήρια έμαθα για τη νίκη της ομάδας. Σε όλο τη παιχνίδι έπεφταν πέτρες, αλλά στο δεύτερο ημίχρονο η κατάσταση έγινε τραγική. Κοιτούσα να σώσω τη ζωή μου, να μη δεχτώ μάρμαρο ή πέτρα κι όχι να αποκρούσω τη μπάλα. Δεν είχα το μυαλό μου στο ματς, ήμουν εκτός αγώνα. Διαμαρτυρήθηκα πολλές φορές στο διαιτητή, που μου είπε ότι προσπαθεί μαζί με τους παίκτες του Ολυμπιακού να ηρεμήσει την κατάσταση, τι άλλο να κάνει. Απογοητεύτηκα, αυτοί που τα έκαναν αυτά, πρέπει να σταματήσουν γιατί έτσι θα καταστραφεί το ελληνικό ποδόσφαιρο. Οι αγώνες πρέπει να κερδίζονται στον αγωνιστικό χώρο, χωρίς βία”. Κατόπιν έφυγε και μίλησε στο κεντρικό δελτίο του Mega, πήρε ειδική άδεια από τον Παναθηναϊκό και πήγε στην Άρτα να ηρεμήσει.
Η κοτρώνα στον Ντέταρι
Είναι γεγονός πάντως, ότι πριν οι οπαδοί των δύο ομάδων…τα βρουν στις κερκίδες, είχαν προηγηθεί σφοδρά επεισόδια από πολύ νωρίς το μεσημέρι γύρω από το Στάδιο Καραϊσκάκη. Η έκθεση της Αστυνομίας πιο πλούσια και από Ρώσο μεγιστάνα: σπασίματα αυτοκινήτων, ακατάσχετοι πετροπόλεμοι προς κάθε κατεύθυνση, τραυματισμοί αστυνομικών, συλλήψεις, άνανδρες επιθέσεις πολλών σε λίγους. Μιάμιση ώρα πριν αρχίσει το παιχνίδι, οργανωμένοι φίλαθλοι του Παναθηναϊκού έπεσαν σε ενέδρα οπαδών του Ολυμπιακού και οι γύρω δρόμοι του Σταδίου μετατράπηκαν σε αρένα. Για ένα περίπου τέταρτο ακολούθησε άγριο κυνηγητό, ξύλο, λιθοβολισμοί, μέχρι που εμφανίστηκε το πούλμαν που μετέφερε τους παίχτες του Ολυμπιακού, το οποίο οι Παναθηναϊκοί υποδέχτηκαν με κοτρώνες. “Αν το τζάμι δεν ήταν τόσο χοντρό, τότε η ζωή του Ντέταρι θα κινδύνευε”, είπε χαρακτηριστικά ο Σάκης Μουστακίδης, που είδε μια τεράστια πέτρα να κάνει θρύψαλα το εξωτερικό τζάμι του πούλμαν, στο σημείο που βρισκόταν ο Λάγιος.
Στο μεταξύ 100 περίπου οπαδοί του Ολυμπιακού επιτίθενται σε 2-3 (!) άτυχους αστυνομικούς που «περιφρουρούσαν τη Θύρα 7 με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ο ένας και να οδηγηθεί στο Τζάνειο. Η αστυνομία με δυνάμεις των ΜΑΤ προσπάθησε να ανταπαντήσει, αποπειράθηκε να εισβάλλει στην 7, αλλά οι οπαδοί του Ολυμπιακού τους απώθησαν και τους έτρεψαν σε φυγή. Τελικά η αστυνομία συνέλαβε δύο οπαδούς των ερυθρολεύκων και έναν ανήλικο μαθητή της 1ης Λυκείου που γρονθοκόπησε έναν δόκιμο αρχιφύλακα και συμμετείχε στη συμπλοκή που προκάλεσε τον (ελαφρύ) τραυματισμό ακόμη τεσσάρων αστυνομικών. Εν ολίγοις, πλούσιο και το αστυνομικό δελτίο, ένα από τα πλουσιότερα σε Ολυμπιακός-Παναθηναϊκός στην ιστορία του επαγγελματικού πρωταθλήματος.
Λιποθυμία Γερμανάκου
Τα ευτράπελα δεν τελειώνουν ασφαλώς εδώ, αφού στο καμαράκι των διαιτητών είχαμε και την κατάρρευση του Μάκη Γερμανάκου, που λύγισε από την ένταση και το άγχος. “Δεν είμαι καλά παιδιά, ένα γιατρό…”, ψέλλισε ο Γερμανάκος λιποθυμώντας και αμέσως ο παρατηρητής κάλεσε το γιατρό του Σταδίου που διαπίστωσε σοκ και κατόρθωσε και συνέφερε το διαιτητή. Εξ αιτίας του συμβάντος καθυστέρησε και η σύνταξη του φύλλου αγώνος, με το Γερμανάκο να πιέζεται και εν τέλει να κάνει δηλώσεις και να διαβάζει μέρος του στους παρευρισκόμενους δημοσιογράφους, ενώ δίπλα του ο επόπτης Καμινάρης αποχωρούσε με φορείο (!) για να του παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες. Όταν ο Γερμανάκος έφτασε στο σημείο της διακοπής του αγώνα και στο επεισοδιακό γκολ του Σπύρου Μαραγκού, πλησίασε ο Μανώλης Τσαχειλίδης και η στιχομυθία υπήρξε απολαυστική.
“Ο συνάδελφος, επόπτης ολιγώρησε για κάποια στιγμή, αλλά στη συνέχεια έδειξε γκολ. Εγώ δεν είχα γνώμη γιατί δεν είδα καλά, αλλά ήμουν υποχρεωμένος να το κατακυρώσω”. Τσαχειλίδης: “Γιατί ολιγώρησε;” Γερμανάκος: “Γιατί είναι άνθρωπος και φοβήθηκε για τη ζωή του”. Τσαχειλίδης: “Επιτρέπεται η ολιγωρία δηλαδή.” Γερμανακος: “Σε ανθρώπους επιτρέπεται. Πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για γκολ”. Σε εκείνο το σημείο διάφοροι παρατρεχάμενοι που είχαν – ω του θαύματος – παρεισφρύσει στα αποδυτήρια, άρχισαν να φωνάζουν “έξω οι τσάτσοι του Βαρδινογιάννη” και αποθέωναν το Θοδωρή Παχατουρίδη που σύμφωνα με το φύλλο αγώνος γρονθοκόπησε τον επόπτη και αντιμετώπιζε το φάσμα αποκλεισμού 10 αγωνιστικών.
Ο Αργύρης κλείνει τη Θύρα 7
Ο επίσημος Ολυμπιακός, κατόπιν εντολής του Σαλιαρέλη, επέρριπτε τις ευθύνες για όλα τα επεισόδια στη διαιτησία και στη Θύρα 7. Αφού ο Σαλιαρέλης.. ξεμπέρδεψε με τα του Ζάππα, προχώρησε σε μια πρωτοφανή επίθεση στους οπαδούς του Ολυμπιακού: “Η Θύρα 7 κλείνει οριστικά. Ακόμη και η ίδια η Παναγία να μου ζητήσει να την ανοίξω δεν θα το κάνω. Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι Ολυμπιακοί, δεν έχουν μπέσα και δε σέβονται τίποτα. Παίζαμε ντέρμπι κι αντί να βοηθήσουν την ομάδα να κερδίσει, έκαναν ότι πέρναγε από το χέρι τους για να χάσουμε τον αγώνα και να τιμωρηθούμε. Αυτά που έγιναν είναι εγκλήματα κατά της ιστορίας του Ολυμπιακού. Πέταγαν πέτρες και διάφορα ζαρζαβατικά στον αγωνιστικό χώρο, φώναζαν ότι το ματς ήταν στημένο ενώ είμασταν 3-3 και με την ισοπαλία είμασταν στην κορυφή της βαθμολογίας. Έβριζαν τη μάνα μου, πρόκειται για συμμορία αλητών και παλιανθρώπων”.
Ο Σαλιαρέλης το συνέχισε: “Πιστεύω πως αν δεν ήταν αυτοί στο γήπεδο θα κερδίζαμε, γι’ αυτό ποτέ άλλοτε δεν θα ξαναδούν τον Ολυμπιακό από τη Θύρα 7, το υπογράφω εγώ προσωπικά. Εγώ δεν θα κάνω σε κανέναν το χατίρι να παραιτηθώ. Εγώ θα πολεμήσω όπως και όσο μπορώ, γιατί ο Ολυμπιακός είναι μεγάλος, έχει ιστορία που είμαστε υποχρεωμένοι να σεβαστούμε κι όποιος δεν τη σέβεται πρέπει να τον αποβάλουμε από το χώρο. Κάθε Κυριακή έχουμε τους αλήτες της εξέδρας να δημιουργούν προβλήματα στην ομάδα. Έχουν βάλει στο μυαλό τους να διαλύσουν τον Ολυμπιακό, αλλά δεν θα τα καταφέρουν. Εγώ προσωπικά σας λέω ότι είναι γάγγραινα και δεν με αφήνουν να φτιάξω το μεγαλύτερο Ολυμπιακό όλων των εποχών”.
Ο Σαλιαρέλης πραγματικά (ξανα)έκλεισε την 7, στην οποία τα είχε μαζεμένα και για τα επεισόδια, αλλά και για το διαρκές πικάρισμα των οπαδών του Ολυμπιακού (χαρακτηριστικότερο όλων το επικό “Αργύρη καρ…όλη δωσ’ το πορτοφόλι”, όταν από τα μεγάφωνα έγινε ανακοίνωση για φίλο της ομάδας που έχασε το πορτοφόλι του στο γήπεδο). Μετά το τέλος των δηλώσεων περί του ντέρμπι και για να αποφορτίσει το κλίμα, ανακοίνωσε και μεταγραφή (!) με τον Πολωνό Γιάτσεκ Ζιόμπερ να φέρεται πως δεσμεύεται να υπογράψει με τον Ολυμπιακό τριετές συμβόλαιο τον Ιούνιο. Και ενώ όλοι κοιτιόντουσαν, πράγματι εμφανίστηκε ο Ζιόμπερ με έναν συνοδό και έκανε και δηλώσεις (!) για το παιχνίδι. Ήταν η εποχή που ο Βαρδινογιάννης είχε φέρει το Βαζέχα στον Παναθηναϊκό, φημολογούνταν ότι είχε κλείσει και το διεθνή Βάντζικ και ο Ανάργυρος δεν μπορούσε να μείνει άπραγος και να κατηγορηθεί ότι υστερεί…
Ο Καλλιτζάκης πατέρας
Στην αντιπέρα όχθη υπήρχε μια σχετική ευφορία, σε καμία περίπτωση όμως μια ατμόσφαιρα ανάλογη νίκης σε ντέρμπι στο 89’. Πιο χαρούμενος απ’ όλους ο Γιάννης Καλλιτζάκης που πληροφορήθηκε την άφιξη του διαδόχου του και ντύθηκε γρήγορα προκειμένου να κατευθυνθεί στο ΗΡΑ (σημερινό ΙΑΣΩ στη Λεωφόρο Μεσογείων) και να δει τη γυναίκα του. Ο Μπόνεφ εν αντιθέσει με τον Κόμορα έκανε δηλώσεις, ο Σαμαράς ανακηρύχθηκε σε πρόσωπο του αγώνα, οι περισσότεροι στάθηκαν στην αλλόκοτη απόφαση του Κόμορα να αφήσει εκτός Αναστόπουλο και Μητρόπουλο, κίνηση που διευκόλυνε πάρα πολύ τα σχέδια του Παναθηναϊκού. Ο Βαρδινογιάννης τηλεφώνησε και ανακοίνωσε πριμ 600 χιλιάδων δραχμών για κάθε παίκτη, ο Παναθηναϊκός αν και μπορούσε να διεκδικήσει την οριστική διακοπή του αγώνα δεν το έκανε και δεν υπέβαλε ένσταση.
Συζήτηση στη Βουλή
Το ντέρμπι βέβαια δεν τελείωσε ούτε την Κυριακή, ούτε την “Καθαρά Δευτέρα” που ακολούθησε. Η χάρη του Ανάργυρου έφτασε μέχρι τη Βουλή, καθότι εκείνη την εποχή αναζητείτο λύση για την εμπλοκή της ΠΑΕ με την Τράπεζα Κρήτης. Μετά το ρεσιτάλ του Σαλιαρέλη, η προγραμματισμένη συνάντηση του Προέδρου του Ολυμπιακού με την τρικομματική επιτροπή του Κοινοβουλίου, αναβλήθηκε επ’ αόριστον, με τους Βύρωνα Πολύδωρα (Ν.Δ.), Γρηγόρη Νιώτη (ΠΑΣΟΚ) και Μίμη Ανδρουλάκη (ΚΚΕ) να αποφεύγουν την εμπλοκή του ονόματός τους με τον Αργύρη Σαλιαρέλη και τον Ολυμπιακό να αποτελεί πρώτο θέμα στο Κοινοβούλιο. Έβερτ και Κουλούρης κατέθεσαν ερώτηση σχετικά με τα επεισόδια, ζητώντας “τη λήψη ουσιαστικών προληπτικών μέτρων και επισημαίνοντας ότι η έκταση και η ένταση των εκδηλώσεων βίας θέτει σοβαρά σε κίνδυνο την υποψηφιότητα της χώρας μας για την ανάληψη της διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων του 1996”.
Εν τω μεταξύ, στα γραφεία των αθλητικών Δικαστών κατέφθασαν δύο ακόμη καταγγελίες, με την πρώτη να προέρχεται από την Ένωση Εικονοληπτικών Επικαίρων Τηλεόρασης που αναφερόταν και στηλίτευε την “απρόκλητη και συνειδητή επίθεση που υπέστη ο κάμεραμαν της ΕΤ-1 Σωκράτης Ζάππας, από τον πρόεδρο του Ολυμπιακού Αργύρη Σαλιαρέλη” και τη δεύτερη από τον τότε αντιπρόεδρο της ΕΠΑΕ Αλέξη Κούγια, ο οποίος στρεφόταν κατά του προέδρου του Ολυμπιακού, αλλά και του ποδοσφαιριστή Θόδωρου Παχατουρίδη, ο οποίος σύμφωνα με τον Κούγια “επετέθη και εκτύπησε, δια των χειρών του, ρίπτοντάς τον στο έδαφος, τον επόπτη του αγώνα κ. Καμινάρη”. Διότι πάνω, απ’ όλα, το ελληνικό ποδόσφαιρο είναι λατρεμένο και για αυτές τις συμπτώσεις…
“Πουλημένοι” στου Ρέντη
Οι οπαδοί του Ολυμπιακού από την άλλη, δεν ήταν δυνατόν να μείνουν άπραγοι και έδωσαν το παρών στην πρώτη προπόνηση μετά το αμαρτωλό ντέρμπι. Περίπου 500 οπαδοί του Ολυμπιακού συγκεντρώθηκαν με άγριες διαθέσεις στο Ρέντη, καλώντας το Σαλιαρέλη που είχε περάσει από το προπονητικό κέντρο για να μιλήσει στους ποδοσφαιριστές, να βγει από τα αποδυτήρια. Η ιαχή “έξω οι τσάτσοι του Βαρδινογιάννη” και “πουλημένοι – πουλημένοι” δίνει και παίρνει. Ο Σαλιαρέλης δεν έχει το Θεό του, βγαίνει από τα αποδυτήρια και κατευθύνεται προς το γήπεδο εξαγριώνοντας τους οπαδούς του Ολυμπιακού που φωνάζουν, βρίζουν, πετούν κέρματα, κινούνται εναντίον του. Ο Ανάργυρος, συνοδευόμενος από oρισμένους άσβερκους κυρίους, χειρονομεί καταφερόμενος εναντίον τους και τότε οι πιο θερμόαιμοι πηδάνε τα κάγκελα και πλησιάζουν προς το μέρος του. Οι εύσωμοι κύριοι στην προσπάθειά τους να προστατεύσουν το Ρουμπίνια, πιάνονται στα χέρια με τους oπαδούς, ακολουθεί σύρραξη με πέτρες και κέρματα να πέφτουν βροχή.
Μια διμοιρία ανδρών των ΜΕΑ που βρίσκεται στο γήπεδο δημιουργεί κάποιον εκφοβισμό στους αγριεμένους οπαδούς, οι οποίοι υποχωρούν προσωρινά αλλά η εμφάνιση στον αγωνιστικό χώρο των ποδοσφαιριστών και της τεχνικής ηγεσίας ξαναεξαγριώνει τους οπαδούς. Ο Ίμρε Κόμορα ακούει τα περισσότερα, η συμπεριφορά του κόσμου προς τους παίχτες είναι γενικά κόσμια, αποθεώνονται Αναστόπουλος και Μητρόπουλος, ο Παχατουρίδης είναι ο μόνος που αγωνίστηκε στο ντέρμπι και χειροκροτείται. Ο Τσαχειλίδης ενημερώνει τον κόσμο ότι ο προϊστάμενος της Εισαγγελίας Πειραιά, διέταξε προκαταρκτική εξέταση για να βρεθούν οι υπεύθυνοι επεισοδίων του ντέρμπι και τα πνεύματα ηρεμούν, η προσοχή φεύγει από τον Κόμορα και ο Σαλιαρέλης προλαβαίνει να το σκάσει με τη Mercedes του.
Φινάλε της σεζόν
Η σεζόν θα κυλήσει στα ίδια πλαίσια, μέσα στην πόλωση και τα απανωτά ντέρμπι. Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός κληρώνονται και στο Κύπελλο, 2-1 στο Καραϊσκάκης ο Ολυμπιακός, 2-1 στο ΟΑΚΑ ο Παναθηναϊκός και παράταση. 3-1 ο Σαραβάκος και ο Παναθηναϊκός αποκτά σκορ πρόκρισης. Ο Κωφίδης κερδίζει νέο πέναλτι που μετατρέπει σε γκολ ο Λάγιος Ντέταρι και στο 119’ το 3-3 του Δρακόπουλου πανηγυρίζεται δεόντως. Το Κύπελλο θα κατακτηθεί στον τελικό με τον ΟΦΗ, λίγο νωρίτερα έγινε ο ημιτελικός του “Κυπέλλου ΕΠΑΕ”. Κύπελλο ΕΠΑΕ. Πρώτος αγώνας στο στάδιο “Καραϊσκάκης” 1-1 το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παναθηναϊκός και πάλι αποκτά σκορ πρόκρισης (δις μάλιστα μέσα στο ματς), αλλά ο Ολυμπιακός και πάλι το γυρνάει, πρώτα με γκολ του Τσαλουχίδη και κατόπιν με τον Αλέξη Αλεξίου. Ήταν η μοναδική σεζόν στην ιστορία που διεξήχθησαν έξι ντέρμπι.
Ο Παναθηναϊκός πανηγύρισε το πρωτάθλημα, ο Ολυμπιακός το Κύπελλο, η ΑΕΚ το “Κύπελλο ΕΠΑΕ”. Ο Σαλιαρέλης κατέληξε στη φυλακή, ο Ολυμπιακός κατόρθωσε να ξεμπλέξει αρκετά αργότερα από εκείνη τη λαίλαπα της εποχής Κοσκωτά και ρουμπίνια. Ντέρμπι σαν εκείνο το 3-4 με τόσα παρελκόμενα, τόσες παράλληλες ιστορίες να τρέχουν, δεν ξανάδαμε ποτέ. Όπως δεν ξανακούσαμε σε ντέρμπι των δύο ομάδων, τους οπαδούς να συμφωνούν και να συμπλέουν. Το 3-4 του Φεβρουαρίου του 1990 είναι και παραμένει ένα από τα εμβληματικότερα ντέρμπι όλων των εποχών, μοναδικό στο είδος του. Ανήκει στο πάνθεον των ντέρμπι που ξεσήκωσαν θύελλα συζητήσεων, που τα είχαν όλα. Χρειάστηκε να περάσουν πολλά χρόνια μέχρι να ξαναζήσουμε κάτι ανάλογο. Ήταν 11 Μαΐου του 2003 στη Ριζούπολη, αυτή όμως είναι μια άλλη ιστορία…
