Γράφει ο Νικόλαος Τσιαμούρας
Βόρας, θεός του ανέμου του Βορρά, πίστευαν ότι κατοικούσε στη Θρακική γη. Γιος της Ηούς (Αυγής) και του Αστραίου. Τον παρίσταναν ως φτερωτό δαίμονα, γενειοφόρο και ντυμένο με έναν κοντό πτυχωτό χιτώνα. Ανήκε στο γένος των Τιτάνων, με αδέλφια τον Ζέφυρο και τον Νότο.
Φύγαμε από την Βέροια στις 7 πρωινό Κυριακής, 10 φίλοι ορειβάτες, προορισμός μας το χιονοδρομικό κέντρο του Βόρα ή Καϊμακτσαλάν στο νομό Πέλλας. Προσπερνάμε την Έδεσσα.
Το όνομα της έχει φρυγική καταβολή και σημαίνει πύργος μέσα στο νερό ή πόλη πάνω στο νερό. Στους βυζαντινούς χρόνους ανάμεσα στις πόλεις κάστρα που ξεχώρισαν για την θέση και την ικανότητα τους είναι και η Έδεσσα «το θεοφρούρητο κάστρο των Βοδενών».
Μοναδικό στολίδι της πόλης στην περιοχή Βαρόσι η παλιά μητρόπολη , ο ναός της κοίμησης της Θεοτόκου . Η ανέγερση της τοποθετείται στο δεύτερο μισό του 14ου αιώνα .Αρχαία βυζαντινά και άλλα ευρήματα μαρτυρούν την ιστορία της πόλης. Από την ιστορία της πόλης περνούν Ρωμαίοι, Σλάβοι, Οθωμανοί. Απελευθερώνεται από τον Ελληνικό στρατό στις 18 Οκτωβρίου το 1912. Συνεχίζουμε για την Άρνισσα…
Περάσαμε τον Νέο και τον Παλιό Άγιο Αθανάσιο. Ανεβαίνουμε ψηλότεραΑπό εδώ το μάτι ταξιδεύει στον απέραντο κάμπο με τους οπωρώνες και ατενίζει τη λίμνη Βεγορίτιδα . Μια από τις ομορφότερες λίμνες της Ελλάδος που απλώνεται σε υψίπεδο 600 μέτρων.
Η λίμνη Βεγορίτιδα περιβάλλεται από το όρος Βόρας , ανατολικά από το Βέρμιο, νότια από το όρος Σκοπός Κοζάνης και δυτικά από το Άσκιο όρος. Είναι λίμνη αλπικού τύπου και τεκτονικής προέλευσης. Έχουν καταγραφεί 11 είδη ψαριών. Το 1953 μετά την υποχώρηση των νερών αποκαλύφθηκε προϊστορική νεκρόπολη με δέκα κιβωτιόσχημους τάφους. Μπροστά μας ξεπροβάλλει η οροσειρά του όρους Βόρα.
Είναι το τρίτο ψηλότερο βουνό της Ελλάδος μετά τον Όλυμπο και τον Σμόλικα , με την κορυφή του να φθάνει τα 2524 μέτρα. Αποτελεί το φυσικό σύνορο των νομών Φλώρινας και Πέλλας. Πλησιάζουμε… Μια ανάσα από το χιονοδρομικό του Καϊμακτσαλάν.
Τοπίο τυραννισμένο από τον χειμώνα, ανεβαίνοντας ψηλότερα το χιόνι κάνει την εμφάνιση του. Τώρα κακοτράχαλα βράχια και χαράδρες εναλλάσσονται με πυκνά δάση από οξιές πεύκα και έλατα. Τα Σαββατοκύριακα η περιοχή στενάζει από το βάρος των τζιπ και της ανάπτυξης. Μιας ανάπτυξης και μιας δόμησης άναρχης. Τώρα εδώ φυσάει ένας άλλος αέρας, αυτός της αντιπαροχής και του εύκολου χρήματος. Οι κάτοικοι της περιοχής άφησαν την γη και τις καλλιέργειες και ασχολούνται με τους Θεσσαλονικείς χειμερινούς τουρίστες.
Βρισκόμαστε στο χιονοδρομικό κέντρο, ένας πολύχρωμος κόσμος από επισκέπτες μας υποδέχεται, άρχισε να λειτουργεί από το 1995, διαθέτει 7 αναβατήρες (1 εναέριο διθέσιο και 6 συρόμενους) οι οποίοι παρέχουν πρόσβαση στις 14 συνολικά πίστες σκι διαφόρων βαθμών δυσκολίας.
Η αύρα του ορεινού καθαρού αέρα εισβάλλει στα πνευμόνια μας, αφήνεσαι στην καθαρότητα του χιονισμένου τοπίου, το τελευταίο του χειμώνα. Το λευκό σε ταξιδεύει, το θρόισμα του παγωμένου αέρα σε κάνει να νοιώθεις μέρος της φύσης. Με τον σάκο στον ώμο ντυμένοι με ορειβατικά ρούχα, γάντια και σκούφους οι φίλοι ορειβάτες ορειβατούμε τώρα δίπλα από το συνδετικό (εναέρια καρέκλα) ανηφόρα για γερά πόδια και αντοχές, ανάσες πηχτές.
Αργά αλλά σταθερά κερδίζουμε ύψος , τόπος γύρω γυμνά λευκός , χιόνι παγωμένο παντού .Ένας περήφανος ήλιος μας συντροφεύει και μας ακολουθεί σε όλη τη διάρκεια της πορείας αλλά και τρομερός παγωμένος αέραςΟ χρόνος τρέχει μαζί με τον ιδρώτα , κοφτές ανάσες και η ερημιά του λευκού τοπίου , ησυχία… μόνο το θρόισμα του παγωμένου αέρα μας κρατάει συντροφιά.
Βρισκόμαστε στην κόψη της κορυφογραμμής, τώρα τοπίο ολότελα λευκό, αρχέγονο, άγριο, ήπιο, μουσικό, θεϊκό. Απτόητοι συνεχίζουμε για την κορυφή. Στην ψηλότερη κορφή υπάρχει το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία το οποίο αποτελεί μνημείο του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου.
Είναι κατασκευασμένο σε ρυθμό καθολικό και λίγο πιο πέρα υπάρχει μνημείο των θυμάτων που έπεσαν στις μάχες που διεξήχθησαν στις πλαγιές του. Τώρα άγρια μουσική αέρα ανακατεμένη με χιόνι παγωμένο μας μαστιγώνει το πρόσωπο μπήκαμε μέσα στο εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία ανάψαμε ένα κερί, γύρω από το ιερό στεφάνια με πλαστικά λουλούδια γραμμένα στα σλάβικα αφιερωμένα στην χάρη του Αγίου από τους φίλους Σκοπιανούς.
Από το εκκλησάκι όλοι μαζί θαυμάζουμε την άγρια ομορφιά των γύρω βουνοκορφών. Μπροστά μας περήφανα ξεπροβάλλουν, οι βουνοκορφές του Βερμίου, των Πιερίων, του Ολύμπου του Άσκιου (Σινιάτσικο) και αριστερά συνεχίζει η οροσειρά του όρους Βόρα με τις κορυφές Σοκόλ, Κράβιτσα, Πίνοβο, η Τζένα και το Πάϊκο.
Επιστροφή μέσα από τις πίστες του Χιονοδρομικού. Γλιστρήσαμε στις ολόλευκες πλαγιές και κάναμε μια κατάβαση ορειβατώντας ανάμεσα στο απόλυτο λευκό, τα λεπτά και οι ώρες περνούν ευχάριστα, οι εικόνες που παρελαύνουν μπροστά στα μάτια μας, προκαλούν μια ανεξάντλητη ευθυμία στη συντροφιά. Εναλλαγές χρωμάτων σε μια απαράμιλλη αρμονία, το άφθονο χιόνι δεν έρχεται για να γεμίσει το τοπίο αλλά να το αγκαλιάσει να το αναδείξει. Η ορειβασία και το σκι παύουν να είναι σπορ, είναι μέσο απλώς για την περιήγηση μας στο φανταστικό περιβάλλον. Αφήσαμε πίσω την ομορφιά και την ηρεμία του βουνού και πήραμε το δρόμο της επιστροφής.
Επιστροφή, από άλλη διαδρομή. Κερασιά, Καρυδιά, Άγρας. Ο δασικός ασφάλτινος δρόμος τρυπώνει στο πυκνό δάσος και η φυσιολατρική τώρα πλέον περιήγηση μας αρχίζει να αποκτά ξεχωριστό ενδιαφέρον. Η μεγαλοπρέπεια και η ομορφιά κρύβεται στις κοιλάδες και τις δασωμένες πλαγιές. Εκτεταμένα δάση από πεύκα, έλατα, οξιές και χαμηλότερα καστανιές, βελανιδιές και κερασιές μας υποδέχονται με τα χρώματα της Άνοιξης. Εδώ ζουν σε μικρό αριθμό ζαρκάδια, λύκοι και αλεπούδες.
Δρόμος κατηφορικός και χωρίς να το καταλάβουμε βρισκόμαστε στο πρώτο χωριό την Κερασιά. Το χωριό μας υποδέχεται έρημο χτισμένο σε μια ειδυλλιακή τοποθεσία. Μόνο οι καμινάδες που καπνίζουν προδίδουν την ανθρώπινη παρουσία. Παίρνουμε το δρόμο που οδηγεί στην Έδεσσα. Προσπεράσαμε το χωριό Καρυδιά. Λίγο πιο πέρα (στην είσοδο του χωριού) υπάρχει το μνημείο του καπετάν Άγρα. Ο Τέλος Αγαπηνός (Σαράντης Αγαπηνός, καταγωγή από τους Γαργαλιάνους Μεσσηνίας), ανθυπολοχαγός πεζικού του ελληνικού στρατού, γεννήθηκε στο Ναύπλιο το 1880 επειδή ο πατέρας του υπηρετούσε εκεί ως Εφέτης.
Εισήλθε με αντάρτικο σώμα στη Μακεδονία και από τον Σεπτέμβριο του 1906 μπήκε με δώδεκα ευζώνους στον βάλτο των Γιαννιτσών, όπου ανέπτυξε δράση εναντίον των Βούλγαρων κομιτατζήδων. Τον Ιούνιο του 1907 δέχθηκε πρόταση του Βούλγαρου Βοεβόδα Ζλατάν για τοπική ειρήνευση, όμως εκείνος τον συνέλαβε, τον διαπόμπευσε και τον κρέμασε έξω από το χωριό Καρυδιά μαζί με τον πιστό συμμαχητή του τον Αντώνη Μίγκα από την Νάουσα.
Περάσαμε τον σιδηροδρομικό σταθμό του Άγρα τώρα προσπερνάμε την λίμνη και τον υγροβιότοπο του Άγρα. Βρίσκεται σε υψόμετρο 470 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Εδώ ζουν περιοδικά 250 διαφορετικά είδη πτηνών. Πρόκειται για μια λίμνη 5.972 στρεμμάτων που υδροδοτείται από τις πηγές του ποταμού Εδεσσαίου και η επιφάνεια της καταλαμβάνεται από πυκνή βλάστηση με καλαμιές, ιδανικές Συνθήκες για φώλιασμα και αναπαραγωγή της πανίδας.
Υπάρχουν επίσης λειμώνες με βούρλα και παρυδάτια δενδρώδης βλάστηση από λεύκες , ιτιές πλατάνους και σκλήθρα . Βατράχια, βίδρες, μυοκάστορες, υδρόβιες χελώνες και νερόφιδα συμπληρώνουν το σκηνικό. Μεταναστευτικά πουλιά όπως πελεκάνοι, κύκνοι και το σπάνιο είδος της ροπαλόπαπιας συχνάζει εδώ κατά την περίοδο της αναπαραγωγής.
Σε αντίθεση με την πλούσια ορνιθοπανίδα η ιχθυοπανίδα εμφανίζεται ιδιαίτερα φτωχή. Επιστρέφοντας μεσημέρι στην Βέροια αφήσαμε πίσω μας την παγωμένη και περήφανη ερημιά των κορφών να φαντάζει ακόμη πιο μυστηριώδης και ακατανόητα σαγηνευτική.
